Kreatinin, kaslarımızda depolanan kreatin isimli bir amino asidin enerji üretmek için yıkılması sonucu açığa çıkan bir maddedir. Kreatinin, kırmızı kan hücrelerinde de bulunur ve bunlar da hücre yıkımı sonucu kreatin üretir.
Kreatinin Nasıl Çalışır?
Kreatinin, kasların enerji üretmesi için gerekli olan bir maddedir. Kaslarımız, kreatinin ve oksijeni kullanarak ATP adı verilen bir enerji molekülü üretir. ATP, kasların kasılması için gerekli olan enerjiyi sağlar.
Kreatinin, kırmızı kan hücrelerinde de bulunur. Kırmızı kan hücreleri, oksijeni dokulara taşır. Kırmızı kan hücreleri öldükten sonra, kreatininleri de kan dolaşımına karışır.
Kreatinin Nasıl Atılır?
Kreatinin, böbrekler tarafından kandan süzülerek vücuttan atılır. Böbrekler, kandaki zararlı maddeleri filtreleyerek vücuttan atar. Kreatinin de bu zararlı maddelerden biridir.
Böbrek fonksiyonları bozulduğunda, kreatinin kandaki seviyesi yükselir. Bu, böbrek yetmezliğinin bir işareti olabilir.
Kreatinin Testi
Kreatinin, böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kullanılan bir testtir. Kan veya idrarda kreatinin düzeyi ölçülerek böbreklerin ne kadar iyi çalıştığı belirlenebilir.
Kan kreatinin testi, genellikle rutin bir kan testinin parçası olarak yapılır. İdrar kreatinin testi ise, böbrek fonksiyonlarının daha ayrıntılı bir değerlendirmesi için yapılabilir.
Kreatinin Düzeyinin Normal Değerleri
Kreatinin düzeyi, kişinin kas kütlesine göre de değişir. Kas kütlesi fazla olan kişilerde kreatinin düzeyi daha yüksektir.
Yetişkinlerde kan kreatinin düzeyinin normal değerleri şunlardır:
- Erkekler: 0,6-1,2 mg/dL
- Kadınlar: 0,5-1,1 mg/dL
İdrar kreatinin düzeyinin normal değerleri ise şunlardır:
- Erkekler: 8,4-25,9 mikromol/L
- Kadınlar: 5,3-14,9 mikromol/L
Kreatinin Düzeyinin Yüksekliği
Kreatinin düzeyi bu değerlerin üzerindeyse, böbrek fonksiyonlarında bir sorun olabileceğinden şüphelenilebilir. Bu durumda, doktorunuz böbrek fonksiyonlarınızı değerlendirmek için başka testler isteyebilir.
Kreatinin düzeyi yüksekliğinin nedenleri şunlardır:
- Böbrek yetmezliği
- İdrar yolu tıkanıklığı
- Böbrek enfeksiyonu
- Glomerülonefrit (böbreklerin kan filtreleme işlevini bozan bir hastalık)
- Kas hastalıkları
- Şiddetli egzersiz
Kreatinin Düzeyinin Düşüklüğü
Kreatinin düzeyi bu değerlerin altındaysa, aşağıdaki durumların bir işareti olabilir:
- Kas kaybı
- Beslenme bozuklukları
- Karaciğer hastalığı
- Böbrek yetmezliği (ileri evre)
Kreatinin, böbrek fonksiyonlarınızın önemli bir göstergesidir. Kreatinin düzeyinizin normal aralıklarda olması, böbreklerinizin sağlıklı çalıştığının bir işaretidir.